LevenzondersmartphoneLeven zonder smartphone

Ik weet dat het mogelijk is om zonder het internet in je broekzak te overleven; ik had zelf vroeger een klaptelefoon. Maar tegenwoordig houd ik dwangmatig Google Maps bij me op de fiets, gaat mijn schermtijd op aan Instagram, heb ik afgelopen jaar 20.000 minuten aan muziek geluisterd volgens wrapped, en staan er 105 – allemaal noodzakelijke - apps op mijn telefoon. Kun je nog zonder smartphone overleven in een wereld die steeds afhankelijker is van digitale bereikbaarheid? Hoe afhankelijk zijn we fysiek en mentaal van onze telefoons? Ik zocht het voor jullie uit, 5 dagen zonder smartphone.

Ik heb een makkelijke startdatum uitgekozen waarop ik geen afspraken heb staan, zodat ik kan wennen aan mijn nieuwe telefoon. De internettoegang blijkt een grote grap te zijn en de het geluid van de radio kan niet lager dan gehoorschade-hard. Dan maar zonder. Gedurende de eerste dag ben ik me ontzettend bewust van het antisociale gedrag van andere mensen en mijn eigen afkickverschijnselen van constant digitaal vermaak. Ik sta op een trein te wachten en ontgrendel voor de zoveelste keer mijn koelkasttelefoon op zoek naar entertainment, alleen maar om het teleurgesteld weer in mijn zak te stoppen. Ik kijk om me heen. Iedereen zit op hun telefoon of luistert muziek. De enige personen die zoals ik zonder apparatuur over het drukke perron slenteren, zijn drie mannen van ver boven de 50. Het valt me op dat ik vogels hoor fluiten, meestal wordt dat overstemd door Spotify afspeellijsten. Door de afwezigheid van de digitale wereld, heb ik veel tijd om na te denken. Ik verveel me zowaar. Ik begin aan een boek wat al lang op mijn leeslijst staat en pak mijn schetsblokken uit de kast. Ik schrik me rot van de schaarse momenten dat ik een sms krijg, maar ben blij dat ik nog een beetje sociaal contact heb.

Het vervelendste probleem naast geen muziek of navigatie: ik kan niet inloggen in mijn bank. Daar heb ik tweestapsverificatie voor nodig via de bankieren app. Ik moet naar een geldautomaat om mijn saldo te zien en kan al helemaal niet bij spaarrekeningen. Gelukkig kun je nog overheidszaken regelen zonder app, en was ik al ingelogd in al mijn emailadressen en accounts op mijn laptop. Leven zonder social media mag dan nog wel lukken, maar helemaal zonder smartphone blijkt een stuk moeilijker.

Drie uur voor de tijd officieel om is, zet ik toch mijn smartphone weer aan. Mijn ontwaakte telefoon heeft het even moeilijk met vijf dagen aan materiaal verwerken. Wanneer alles uitgeraasd is, blijken maar drie van de 396 whatsappberichten daadwerkelijk waardevolle informatie te bevatten. Ik verlies mezelf direct in Instagram video’s en vergeet dat ik nog boodschappen moet doen. Een tijdje zonder social media is best fijn. Doordat je niet afgeleid wordt door je telefoon, heb je de volle aandacht voor de fysieke wereld. Je waardering voor sociale interactie wordt groter, wellicht omdat je er minder van hebt. Maar helemaal leven zonder smartphone? Dat is lastig. Sommige digitale aspecten, zoals authenticatie apps, heb je echt nodig. Op lange termijn kan je niet zonder. En hoe afhankelijker we zijn van de digitale wereld, hoe essentiëler een smartphone wordt. Maar daarmee moet je ook steeds meer je mentale energie verdelen tussen de fysieke en de onlinewereld. Wellicht zit er toekomst in feature phones die nu worden ontwikkeld: deze hebben ruimte voor essentiële apps, maar verder geen extra’s die je aandacht vragen. En in de tussentijd? Toch maar die timer op je social media apps zetten, misschien.